Praktijkverhaal
Een jongen in groep 8 van bijna 12 jaar oud en zijn ouders vragen mij om hulp. Ze hebben een fijn en lief kind, alleen de laatste tijd gaat het steeds vaker mis. Hij is veel boos, laat agressief gedrag zien en komt soms letterlijk in gevecht met zijn vader. Ze kunnen het niet meer keren, weten niet goed meer wat nu te doen?
Als ik aankom, zie ik een prachtig kind met mooie, lange, krullende, blonde lokken die zijn gezicht een beetje bedekken. Een grote lach, ietwat verlegen als ik er de eerste keer ben. Beiden ouders zijn er en komen aan tafel zitten. Dat wil ik ook graag; één van de ouders is bij het gesprek aanwezig. Allebei mag ook. Het kind hoeft het niet alleen te doen, samen gaan zij deze situatie aan.
Als eerste leg ik uit wat er gebeurt als hij zo boos wordt, dat hij in de ‘vechtmodus’ komt. Ik leg uit dat hij zo over zijn toeren is, dat zijn reptielenbrein het van hem overneemt. Hij komt in de overleefstand en zijn denken is uitgeschakeld. Vandaar dat het ouders dan ook niet lukt om met hem te praten. Niks is dan goed, waarbij de laatste tijd vader al een aantal keer zover heeft moeten gaan, dat hij zijn zoon in de houdgreep heeft moeten nemen. In de houdgreep, omdat hij anders dingen kapot wil gooien, wil slaan en/of schoppen.
Hoe meer psycho-educatie ik geef over wat er nu eigenlijk gebeurt, hoe helderder het wordt. “Je bent geen agressieve jongen, dat zie ik zo al! Alleen als jij zo overprikkeld bent, weet je het even niet meer en is jouw overlevingsstrategie om te gaan vechten.”
En niet alleen geef ik psycho-educatie over het gedrag wat ze zien na de overprikkeling. Ook vertel ik veel over wat hooggevoeligheid nu eigenlijk betekent. Dat je diep nadenkt, dat je veel zintuiglijke informatie waarneemt die een niet-hoogsensitief persoon niet waarneemt. En al die informatie, ook wel prikkels genoemd, moet worden verwerkt. En een hooggevoelig persoon verwerkt dit ook nog eens diepgaand. En dat kost tijd. Is die tijd er niet? Dan ontstaat er overprikkeling. Het systeem ervaart heel veel stress op dat moment.
Met een aantal gesprekken is er veel meer begrip rondom zijn gedrag. Door hemzelf en ook door zijn ouders. Ook leert hij andere keuzes te maken op de dag, waardoor er geen of minder overprikkeling ontstaat. En wanneer deze even wel lijkt te ontstaan, weet hij wat hij kan doen om zijn systeem, wat stress ervaart, te kalmeren. We ronden de gesprekken af als hij net de overstap heeft gemaakt van de basisschool naar de middelbare school. Ook dit hebben we goed voorbereid. Samen hebben we gekeken naar wat helpen is om zo’n nieuwe stap te maken, zonder al te veel stress en zorgen. Al snel blijkt dat het goed met hem gaat. De laatste keer dat ik bij hen binnenloop, zijn de mooie lokken er af, een lekker fris, kort koppie. Hij durft zijn gezicht te laten zien. Hij mag er zijn. Wat ben ik trots, op zowel hem als zijn ouders. Die zich niet uit het veld hebben laten slaan door zijn gedrag wat niet meer houdbaar was. Zij hebben gezien dat er behoefte was aan richting en daar hebben zij zich allen op een hele liefdevolle manier voor ingezet.
Drie maanden later krijg ik een foto van hem doorgestuurd van zijn moeder. Een mooie kop, zeilend op de Friese meren. Met het bericht dat hij weer zo geniet van alles wat hem blij maakt en dat hij durft te kiezen voor zichzelf. Hij doet weer dingen, waar hij zich goed bij voelt.
Wil je meer weten over gedrag en hoogsensitiviteit (in de klas)?